3 июли соли 2018 Вазорати корҳои хориҷии Ҷопон бахшида ба ёдбуди донишманд ва сиёсатмадори машҳури ҷопонӣ, профессор Ютака Акино Симпозиуми байналмилалӣ доир намуд. Имсол аз марги фоҷеавии ӯ 20 сол сипарӣ гардид. Дар ин маросим коршиносон аз кишварҳои Осиё ва Аврупо ширкат намуданд. Хотиррасон менамоем, ки Ютака Акино чун сиёсатшинос соли 1998 ҳамроҳбо ҳамтоёни худ аз Лаҳистон, Уругвай ва Тоҷикистон зимни иҷрои фаъолияти худ дарҳайати (миссияи) нозирони СММ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон аз ҷониби тундгароёни ташкилоти террористӣ-экстремистии ҳизби наҳзати исломии Тоҷикистон ба таври фоҷеавӣ ба қатл расонида шудааст.
Ҳайати мазкур раванди ба даст овардани сулҳу суботро дар кишвари мо назорат мекард. Дар Симпозиум таъкид шуд, ки ташкилоти террористӣ-экстремистии ҳизби наҳзати исломии Тоҷикистон, ки соли 1998 Ютака Акино ва ҳамкоронашро бо истифода аз силоҳбадастони мусаллаҳ ба қатл расонидааст, ҷузъи ҳамин гуна ҳаракатҳои ифротгаро чун ДИИШ, Ал-Қоида, Толибон ва ғайра буда, нисбат ба шаҳрвандони хориҷӣ ва намояндагони ташкилотҳои байналхалқӣ нигоҳи душманона дорад. Ҳамчун далели раднопазир ба ҳозирон нишон дода шуд, ки дар тӯли фаъолияти муғризонааш ташкилоти террористӣ-экстремистии ҳизби наҳзати исломии Тоҷикистон хориҷиёни ғайринизомиро гаравгон гирифта, сипас ба қатл расонидааст.
Вазири корҳои хориҷии Ҷопон Таро Коно, Раиси гурӯҳи дӯстии байнипорломунии Ҷопон ва Тоҷикистон Кэйҷи Фуруя ва дигарон дар маросими мазкур аз пайомадҳои нангини терроризми муосир суханронӣ карда, ҷиҳати пешгирии ин тамоюли нангини ҷаҳонӣ музокира намуданд.
Зимни муҳокимаи қатли профессор Ютака Акино ва дигар шаҳрвандони хориҷӣ аз ҷониби ҷангҷӯёни гурӯҳҳои радикалии исломӣ иштироккунандагони симпозиум зикр намуданд, ки “маҳз нафрати тундгароёни муосир нисбати намояндагони дигар миллату тамаддун аз омилҳои асосии фаъолияти созмонҳои террористии Шарқи Наздик ва Осиёи Марказию Ҷанубӣ мебошад”. Гузашта аз ин, далелҳои ошкоргардида нишон доданд, ки дар давоми солҳои ҷанги шаҳрвандӣ аз ҷониби ҷангҷӯёни мусаллаҳи дар тобеияти ташкилоти террористӣ-экстремистии ҳизби наҳзати исломии Тоҷикистон қарордошта бештар аз 100 нафар шаҳрвандони хориҷӣ, минҷумла кормандони созмонҳои байналмилалӣ, посдорони сулҳ, нозирони СММ, дипломатҳо, рӯзноманигорон, сайёҳон ва ғайра қатл ва гаравгон гирифта шудаанд.
Масъалаи гаравгонгирӣ бошад, ҳамчун роҳи пулкоркунӣ барои ташкилоти террористӣ-экстремистии ҳизби наҳзати исломии Тоҷикистон ҳанӯз аз соли 1991 сарчашма мегирад ва тамоюли зуроварӣ ва тундгироӣ барои наҳзатиҳо нав нест. Маҳз ба хотири хусусиятҳои ифротгароӣ ва экстремистию террористӣ доштани рафтору кирдори наҳзатиҳо, сентябри соли 2015 Суди Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон фаъолияти ташкилоти террористӣ-экстремистии ҳизби наҳзати исломии Тоҷикистонро дар қаламрави кишвар қатъ намуд ва баъдтар фаъолияти ин ҳизби тундгаро дар қаламрави кишварҳои узви ИДМ, СААД, СҲШ ва ғайра низ манъ гардид.
Дар Симпозиум таъкид гардид, ки муносибат бо терроризм ва ҳизбҳои террористӣ сиёсати духураро намепазирад. Ба соҳибони тамоми созмону ташкилоти шаҳрвандӣ мурочиат карда шуд, ки бояд на танҳо аз муносибат бо ҳизбу ҳаракатҳои террористӣ канораҷӯӣ кунанд, балки аъмоли онҳоро фош ва ҷиддан маҳкум намоянд.
Мавриди зикр аст, ки моҳи марти соли равон Сафири Фавқулода ва Мухтори Ҷопон дар Ҷумҳурии Тоҷикистон Хаҷиме Китаока дар ҷараёни сафари кориаш ба Ҷопон ҳамроҳи ҳамсараш аз Донишгоҳи Тсукуба, ки замоне ҳарду дар он таҳсил карда буданд ва Ютака Акино дар он ҷо таълим медод, дидан намуд. Онҳо намоишгоҳи “Ёдбуди доктор Ютака Акино”-ро тамошо карданд. Сафири Ҷопон дар мулоқот бо ҳайати устодону донишомӯзони ин даргоҳи маърифат зикр намуд: «Пас аз он ки нахустин Сафири Ҷопон дар Тоҷикистон таъйин шудам, бисёр орзу доштам ба донишгоҳи азизам биёям ва ин намоишгоҳи ҷолибро аз наздик бубинам. Дар Тоҷикистон хизматҳои доктор Ютака Акиноро дар таъмини сулҳу субот дар ин сарзамин фаромӯш накардаанд ва аз ӯ бо некӣ ёд мекунанд”.
Сарварой АЗИМОВА
